Zdrowie, a wentyalcja
Przeszczelnione pomieszczenia a zdrowie mieszkańców
Wiele osób chorych na alergię lub astmę dąży, aby w swoim mieszkaniu stworzyć idealne warunki do życia. Osoby te tworzą zamknięte pomieszczenia broniąc się przed zewnętrznymi zanieczyszczeniami. Często pierwszym krokiem jest wymiana starej nieszczelnej stolarki okiennej na nowa o wysokiej klasie szczelności. W ten sposób powstaje mieszkanie-puszka, wewnątrz którego istnieje wiele źródeł zanieczyszczeń, o czym często nie wiemy.
W wyniku wzrostu znaczenia efektywności energetycznej szczelne budynki stały się częstym zjawiskiem a rola wentylacji nabrała szczególnego znaczenia. Kiedy pomieszczenie mieszkalne jest dobrze ogrzewane i izolowane, nadmiar wilgoci, który się kumuluje musi być odprowadzony za pomocą wentylacji, która przeciwdziała pojawieniu się pleśni. Najczęściej stosowanym sposobem wentylacji jest wietrzenie pomieszczeń poprzez otwarcie okien. Powoduje to jednak drastyczną utratę ciepła, co jest sprzeczne z funkcjami okna. Wynikają one z przeznaczenia zarówno pomieszczenia jak i budynku jednak do podstawowych należą:
- oświetlenie pomieszczeń światłem dziennym,
- wentylacje - infiltracje powietrza pomieszczeń,
- ochrona przed stratami ciepła, hałasu, zapachami, zapyleniem itp.
Większość mieszkańców naszego kraju mieszka w domach, w których okna z założenia pełniły funkcję wspomagającą ubogą wentylację. Projektanci z góry zakładali, że wymiana powietrza dokonywała się przez szczeliny pomiędzy skrzydłem okna a ościeżnicą, pomiędzy ościeżnicą a murem oraz pomiędzy szybą a drewnianą ramą. Kłopoty zaczęły się, gdy na rynku pojawiły się okna wysokiej jakości o wyrafinowanych okuciach i szybach o niewyobrażalnej do niedawna izolacyjności. Dziś szyba o współczynniku K=1,1 ( norma 2,6 k) staje się standardem w stolarce otworowej. Powypaczana stolarka okienna z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych okazuje się dobrodziejstwem dla budynków. Tyle, że coś za coś: rosnące rachunki za ogrzewanie mieszkań wynikają z tej dobrej cyrkulacji powietrza.(niekontrolowana ilość powietrza nawiewanego)
Wysoka cena energii nakazuje podporządkować wszelkie działania czynnikowi ekonomicznemu, zarówno na etapie budowy jak i te związane z przyszłą eksploatacją. Z punktu widzenia użytkownika wydaje się to zrozumiałe - nie ma sensu wydawać pieniędzy na budowę energochłonnego domu, gdyż w naszej strefie klimatycznej pod uwagę bierze się dość chłodne zimy.
Wentylacja w mieszkaniu powinna spełniać poniższe warunki:
- zapewniać przyjemny mikroklimat i dobrą jakość powietrza w pokojach,
- powstrzymać rozwój pleśni,
- zapobiegać powstawaniu szkód wywołanych wilgocią,
- redukować emisję hałasu wewnątrz i na zewnątrz,
- redukować zapotrzebowanie na energię cieplną,
- usuwać poza obręb mieszkania:usuwać zjonizowane powietrze i radon.
- dwutlenek węgla,
- parę wodną,
- tlenek węgla,
- uboczne "produkty" funkcjonowania gospodarstwa domowego,
- zapachy,
- dym tytoniowy,
Rozwój cywilizacji przyniósł ze sobą wyższy standard życia, ale jednocześnie choroby cywilizacyjne. Około 60% społeczeństwa krajów wysoko uprzemysłowionych cierpi na różnego rodzaju alergie. Jest to spowodowane wysokim zanieczyszczeniem powietrza, ale także obniżeniem odporności organizmu człowieka. Nauczyliśmy się z tym żyć, choć nie jest to przyjemne i wcale tak nie musi być.
Wyniki licznych badań wskazują, że człowiek spędza ponad 90% czasu w pomieszczeniach. Są to:
- pomieszczenia mieszkalne,
- pomieszczenia miejsc pracy,
- pomieszczenia budynków użyteczności publicznej.
Człowiek wdycha około 500 litrów powietrza na godzinę, a podczas wysiłku fizycznego nawet ośmiokrotnie więcej. Cząstki zanieczyszczeń mniejsze niż 1 mikron ( sierść zwierząt, naskórek, roztocza, zarodniki grzybów i pleśni) stanowią 90% wszystkich cząstek zawieszonych w powietrzu. Należą one do najsilniejszych alergenów. Gdy dostaną się do płuc wraz z wdychanym powietrzem, ograniczają ich efektywność.
Wiele osób zauważa dyskomfort panujący w pomieszczeniach, który spowodowany jest wieloma czynnikami. Wyniki badań przedstawia poniższa tabela.
| Czynnik środowiska wewnętrznego powodujący dyskomfort w pomieszczeniu | Biura | Mieszkania | ||
|---|---|---|---|---|
| Kobiety | Mężczyźni | Domy jednorodzinne | Mieszkania w domach wielorodzinnych | |
| Przeciągi | 15 | 4 | 3 | 12 |
| Zbyt wysoka temperatura | 8 | 6 | 1 | 5 |
| Zbyt niska temperatura | 14 | 5 | 2 | 8 |
| Powietrze nieświeże | 26 | 15 | 2 | 12 |
| Suche powietrze | 42 | 16 | 5 | 15 |
| Nieprzyjemny zapach | 9 | 5 | 1 | 7 |
| Elektryczność statyczna | 7 | 5 | 1 | 2 |
| Dym papierosowy | 12 | 7 | 3 | 5 |
| Hałas | 9 | 7 | 2 | 13 |
| Oświetlenie | 14 | 8 | - | - |
| Pył | - | - | 3 | 14 |
Liczba odpowiedzi (na stu ankietowanych) wskazujących na problemy z występowaniem określonego czynnika związanego z jakością środowiska w pomieszczeniach ( na podstawie badań ankietowanych w Szwecji)
Uwzględniono tylko odpowiedzi: "tak, często - w każdym tygodniu".
Jak możemy zauważyć większość ankietowanych jako czynnik dyskomfortu wymieniła nieświeże powietrze, zbyt suche powietrze oraz dym papierosowy. Czynniki te zdecydowanie w największym stopniu wpływają na dyskomfort odczuwany przez osoby przebywające w pomieszczeniu.