Zdrowie, a wentyalcja

Przeszczelnione pomieszczenia a zdrowie mieszkańców

Wiele osób chorych na alergię lub astmę dąży, aby w swoim mieszkaniu stworzyć idealne warunki do życia. Osoby te tworzą zamknięte pomieszczenia broniąc się przed zewnętrznymi zanieczyszczeniami. Często pierwszym krokiem jest wymiana starej nieszczelnej stolarki okiennej na nowa o wysokiej klasie szczelności. W ten sposób powstaje mieszkanie-puszka, wewnątrz którego istnieje wiele źródeł zanieczyszczeń, o czym często nie wiemy.

W wyniku wzrostu znaczenia efektywności energetycznej szczelne budynki stały się częstym zjawiskiem a rola wentylacji nabrała szczególnego znaczenia. Kiedy pomieszczenie mieszkalne jest dobrze ogrzewane i izolowane, nadmiar wilgoci, który się kumuluje musi być odprowadzony za pomocą wentylacji, która przeciwdziała pojawieniu się pleśni. Najczęściej stosowanym sposobem wentylacji jest wietrzenie pomieszczeń poprzez otwarcie okien. Powoduje to jednak drastyczną utratę ciepła, co jest sprzeczne z funkcjami okna. Wynikają one z przeznaczenia zarówno pomieszczenia jak i budynku jednak do podstawowych należą:

  • oświetlenie pomieszczeń światłem dziennym,
  • wentylacje - infiltracje powietrza pomieszczeń,
  • ochrona przed stratami ciepła, hałasu, zapachami, zapyleniem itp.

Większość mieszkańców naszego kraju mieszka w domach, w których okna z założenia pełniły funkcję wspomagającą ubogą wentylację. Projektanci z góry zakładali, że wymiana powietrza dokonywała się przez szczeliny pomiędzy skrzydłem okna a ościeżnicą, pomiędzy ościeżnicą a murem oraz pomiędzy szybą a drewnianą ramą. Kłopoty zaczęły się, gdy na rynku pojawiły się okna wysokiej jakości o wyrafinowanych okuciach i szybach o niewyobrażalnej do niedawna izolacyjności. Dziś szyba o współczynniku K=1,1 ( norma 2,6 k) staje się standardem w stolarce otworowej. Powypaczana stolarka okienna z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych okazuje się dobrodziejstwem dla budynków. Tyle, że coś za coś: rosnące rachunki za ogrzewanie mieszkań wynikają z tej dobrej cyrkulacji powietrza.(niekontrolowana ilość powietrza nawiewanego)

Wysoka cena energii nakazuje podporządkować wszelkie działania czynnikowi ekonomicznemu, zarówno na etapie budowy jak i te związane z przyszłą eksploatacją. Z punktu widzenia użytkownika wydaje się to zrozumiałe - nie ma sensu wydawać pieniędzy na budowę energochłonnego domu, gdyż w naszej strefie klimatycznej pod uwagę bierze się dość chłodne zimy.

Wentylacja w mieszkaniu powinna spełniać poniższe warunki:

  • zapewniać przyjemny mikroklimat i dobrą jakość powietrza w pokojach,
  • powstrzymać rozwój pleśni,
  • zapobiegać powstawaniu szkód wywołanych wilgocią,
  • redukować emisję hałasu wewnątrz i na zewnątrz,
  • redukować zapotrzebowanie na energię cieplną,
  • usuwać poza obręb mieszkania:usuwać zjonizowane powietrze i radon.
    • dwutlenek węgla,
    • parę wodną,
    • tlenek węgla,
    • uboczne "produkty" funkcjonowania gospodarstwa domowego,
    • zapachy,
    • dym tytoniowy,

Rozwój cywilizacji przyniósł ze sobą wyższy standard życia, ale jednocześnie choroby cywilizacyjne. Około 60% społeczeństwa krajów wysoko uprzemysłowionych cierpi na różnego rodzaju alergie. Jest to spowodowane wysokim zanieczyszczeniem powietrza, ale także obniżeniem odporności organizmu człowieka. Nauczyliśmy się z tym żyć, choć nie jest to przyjemne i wcale tak nie musi być.

Wyniki licznych badań wskazują, że człowiek spędza ponad 90% czasu w pomieszczeniach. Są to:

  • pomieszczenia mieszkalne,
  • pomieszczenia miejsc pracy,
  • pomieszczenia budynków użyteczności publicznej.

 

Człowiek wdycha około 500 litrów powietrza na godzinę, a podczas wysiłku fizycznego nawet ośmiokrotnie więcej. Cząstki zanieczyszczeń mniejsze niż 1 mikron ( sierść zwierząt, naskórek, roztocza, zarodniki grzybów i pleśni) stanowią 90% wszystkich cząstek zawieszonych w powietrzu. Należą one do najsilniejszych alergenów. Gdy dostaną się do płuc wraz z wdychanym powietrzem, ograniczają ich efektywność.

Wiele osób zauważa dyskomfort panujący w pomieszczeniach, który spowodowany jest wieloma czynnikami. Wyniki badań przedstawia poniższa tabela.

Czynnik środowiska wewnętrznego powodujący dyskomfort w pomieszczeniuBiuraMieszkania
  KobietyMężczyźniDomy jednorodzinneMieszkania w domach wielorodzinnych
Przeciągi 15 4 3 12
Zbyt wysoka temperatura 8 6 1 5
Zbyt niska temperatura 14 5 2 8
Powietrze nieświeże 26 15 2 12
Suche powietrze 42 16 5 15
Nieprzyjemny zapach 9 5 1 7
Elektryczność statyczna 7 5 1 2
Dym papierosowy 12 7 3 5
Hałas 9 7 2 13
Oświetlenie 14 8 - -
Pył - - 3 14

Liczba odpowiedzi (na stu ankietowanych) wskazujących na problemy z występowaniem określonego czynnika związanego z jakością środowiska w pomieszczeniach ( na podstawie badań ankietowanych w Szwecji)

Uwzględniono tylko odpowiedzi: "tak, często - w każdym tygodniu".

Jak możemy zauważyć większość ankietowanych jako czynnik dyskomfortu wymieniła nieświeże powietrze, zbyt suche powietrze oraz dym papierosowy. Czynniki te zdecydowanie w największym stopniu wpływają na dyskomfort odczuwany przez osoby przebywające w pomieszczeniu.

Szczelne pomieszczenia

 

Tak jak ryba potrzebuje czystej wody, tak czlowiek potrzebuje zawsze zdrowego i świezego powietrza. To wazne zyciowe prawo przestalo obowiązywac wraz z rozwojem naszej cywilizacji. Przy wysokich kosztach energii nasze okna szczególnie w zimnych porach roku pozostają zamkniete. Kiedy jednak zostaną otwarte do pomieszczenia wdziera sie halas i kurz, ponadto ucieka cieple powietrze, którego ogrzanie jest bardzo kosztowne. W wyniku wzrostu znaczenia efektywności energetycznej szczelne budynki staly sie czestym zjawiskiem a rola wentylacji nabrala szczególnego znaczenia. Wiekszośc mieszkanców naszego kraju mieszka w domach, w których okna z zalozenia pelnily funkcje wspomagającą ubogą wentylacje. Projektanci z góry zakladali, ze wymiana powietrza dokonywala sie przez szczeliny pomiedzy skrzydlem okna a ościeznicą, pomiedzy ościeznicą a murem oraz pomiedzy szybą a drewnianą ramą. Klopoty zaczynają sie, gdy montowane są okna wysokiej jakości o wyrafinowanych okuciach i szybach o niewyobrazalnej do niedawna izolacyjności. Dziś szyba o wspólczynniku K=1,1 ( norma 2,6 k) staje sie standardem w stolarce otworowej. Wiele osób w trosce o swoje środowisko mieszkalne oraz koszty, jakie ponoszą w wyniku ogrzewania wymienia starą stolarke otworowa na nowoczesną o wysokiej klasie szczelności. Powypaczana stolarka okienna z lat sześcdziesiątych i siedemdziesiątych okazuje sie w tym przypadku dobrodziejstwem dla budynków, gdyz nastepstwem braku doplywu świezego powietrza jest niezdrowy klimat, wilgoc i zagrozenia naszego zdrowia wywolane wysoką koncentracją zanieczyszczen powietrza.

Powietrze w pomieszczeniach mieszkalnych moze byc skazone:

- zanieczyszczeniami powietrza atmosferycznego,
- wystepujące naturalnie ( np. mikroorganizmy, radon)
- zanieczyszczeniami emitowanymi z materialów budowlanych i wykonczeniowych,
- zanieczyszczeniami „bytowymi” (spalanie gazu, palenie papierosów, stosowanie róznych środków czystościowych itp.),
- zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi takimi jak: grzyby, pleśnie, bakterie.

Czlowiek wdycha okolo 500 litrów powietrza na godzine, a podczas wysilku fizycznego nawet ośmiokrotnie wiecej. Cząstki zanieczyszczen mniejsze niz 1 mikron ( sierśc zwierząt, naskórek, roztocza, zarodniki grzybów i pleśni) stanowią 90% wszystkich cząstek zawieszonych w powietrzu. Nalezą one do najsilniejszych alergenów. Gdy dostaną sie do pluc wraz z wdychanym powietrzem, ograniczają ich efektywnośc. Czesto nie zdajemy sobie sprawy jak wiele Yródel zanieczyszczen znajduje sie w naszym domu..

Jeśli temperatura powietrza w pomieszczeniu jest zbyt niska, natychmiast odczuwamy chlód, jeśli przeplyw powietrza jest zbyt intensywny, odczuwamy przeciąg, gdy wilgotnośc powietrza jest niska, odczuwamy w gardle suchośc, pekają nam wargi, gdy jest nadmierna – pocimy sie. Halas natychmiast nam przeszkadza. Niestety nie odczuwamy zagrozen zatruc w powietrzu, wiekszośc trucizn jest, bowiem bezwonna. Stwierdzono, ze w malej kuchni przy zamknietym oknie, bez wentylacji po wlączeniu kuchenki gazowej juz po kilku minutach stezenie trującego CO w powietrzu przekracza kilkunastokrotnie wartości dopuszczalne a stezenie trujących tlenków azotu przekracza kilkudziesieciokrotnie wartości dopuszczalne dla naszego zdrowia.

Czesto zapominamy, ze montując szczelne okna zamykamy jedyną droge dla świezego powietrza. Po zamontowaniu nowych okien najcześciej stosowanym sposobem wentylacji jest wietrzenie pomieszczen poprzez otwarcie okien. Powoduje to jednak drastyczną utrate ciepla. Nie mozemy jednak zapominac o aspekcie zdrowotnym. Wyniki licznych badan wskazują, ze czlowiek spedza ponad 90% czasu w pomieszczeniach.

Prowadzone na zachodzie badania nad Syndromem Chorego Budynku potwierdzily, ze glówną przyczyną niedomagan ludzi zamieszkujących takie budynki jest zla jakośc znajdującego sie w nich powietrza. Zgodnie ze wskazaniami światowej Organizacji Zdrowia budynki, w których ponad 30% uzytkowników jest niezadowolona z warunków klimatu wewnetrznego, klasyfikuje sie wlaśnie jako „budynki chore”. Wielu zamieszkujących je lokatorów odczuwa rózne dolegliwości (sennośc, zmeczenie, nudności, zawroty glowy, drazliwośc, zaburzenia pamieci, ociezalośc, szybkie i latwe meczenie sie, dlugotrwale bóle i czeste przeziebienia, podraznienie blon śluzowych oczu, nosa, krtani, gardla, zaczerwienienie skóry, objawy zblizone do astmy: ucisk w klatce piersiowej, duszności). Na wystąpienie dolegliwości wplywa wiele czynników, ale przede wszystkim zla jakośc powietrza spowodowana niewystarczającą wentylacją.

Czesto wymieniając stolarke okienna nie zdajemy sobie sprawy, ze w ten sposób stworzymy nieprzyjazne dla naszego zdrowia środowisko. Nasz dom zmienia sie w termos, w którym jest wiele zanieczyszczen. Dlatego powinniśmy przed podjeciem decyzji o wymianie stolarki zorientowac sie czy dany producent zastosowal w swoich wyrobach mozliwośc rozszczelnienia.

Wiele polskich rodzin zastanawia sie, dlaczego pomimo tak wielkiej troski, z jaką przystąpili do budowy lub remontu domów, pomimo tak starannego doboru nowoczesnych materialów budowlanych i dbalości wykonawców o ich nalezyte wykorzystanie, w ich domach bądY mieszkaniach brakuje powietrza. Ponadto pojawiają sie wilgotne i zagrzybione ściany, zaparowane okna, mokre reczniki w lazienkach, odpadające tapety, pleśn, zaduch i nieprzyjemny zapach. Domownicy skarzą sie na zle samopoczucie, nadwrazliwośc alergiczną i ogólne rozdraznienie spowodowane nadmiarem dwutlenku wegla i brakiem tlenu w otaczającym powietrzu.

W nowoczesnych krajach, które wcześniej niz Polska zdaly sobie sprawe z konieczności oszczedzania energii, problematyka zdrowego mieszkania i ochrony zdrowia jest zdecydowanie eksponowana. POWSZECHNIE STOSOWANE są tam okienne nawiewniki powietrza tzw. LISTWY WENTYLACYJNE. Mogą byc montowane do wszystkich rodzajów okien: drewnianych, aluminiowych i plastikowych (PCV). Montowane w górnej cześci okna dostarczają do pokoju świeze powietrze z zewnątrz, w efekcie czego stechle i wilgotne powietrze z pomieszczenia usuwane zostaje przez system wentylacji grawitacyjnej.

Male gabaryty tych urządzen (dlugośc ok. 25 cm, wysokośc 1,8 cm) oraz wysoka estetyka wykonania sprawiają, ze okna w nie wyposazone dadzą uzytkownikowi maksimum komfortu i poczucie bezpieczenstwa spowodowane tym, ze bez otwierania okien dostarczamy do pomieszczenia świeze powietrze w sposób ciągly, odpowiednio do naszych potrzeb.

Zasadniczą ich cechą jest to, ze ilośc dostającego sie do mieszkania powietrza jest kontrolowana przez uzytkownika. Moze on ustawic zarówno poziom ilości powietrza jak i kierunek jego nawiewu, unikając w ten sposób ryzyka przeciągów i nadmiernych strat ciepla w okresie zimowym. Mozna zwiekszyc lub zmniejszyc ilośc nawiewanego powietrza niezaleznie od poziomu wilgotności czy temperatury, natomiast z uwzglednieniem chwilowego zapotrzebowania na świeze powietrze spowodowane np. obecnością gości.

Listwy wentylacyjne są powszechnie stosowane w Skandynawii, gdzie klimat jest zdecydowanie chlodniejszy od naszego. Wlaściwie zamontowane i uzytkowane wplywają na dlugotrwale uzytkowanie mieszkan, poprawe warunków zdrowotnych i w efekcie obnizenie calkowitych kosztów eksploatacyjnych mieszkan (przy uwzglednieniu czestotliwości koniecznych remontów spowodowanych nadmiarem wilgoci i starzeniem sie typowych materialów wykonczeniowych jak tapety, wykladziny itp.)

Dodatkowych atutem tego rozwiązania są bardzo niskie koszty inwestycyjne. Koszt takiego urządzenia to ok. 30 PLN. Jego prostota sprawia, ze moze ono byc zamontowane przez domownika w juz istniejącym oknie, przy uzyciu powszechnie dostepnych narzedzi, takich jak wiertarka i śrubokret. Wartym podkreślenia jest, ze montaz listwy dokonywany jest bez ingerencji w metalowe wzmocnienie profilu w oknach z PCV.

Pamietajmy, ze obowiązujące w naszym kraju (przez kilka dziesiecioleci) przepisy budowlane, w myśl których powietrze mialo sie dostawac do mieszkan przez "nieszczelności stolarki okiennej" utracily aktualnośc, gdyz takich nieszczelności w nowoczesnej stolarce brak.

Zdecydowanie najnizsze koszty wystąpią, gdy listwy wentylacyjne zamontowane zostaną przez producenta okien. Wielu z nich juz stosuje je w swoich produktach, a niektórzy myślą o wprowadzeniu listwy wentylacyjnej jako standard do produkowanych przez siebie wyrobów. Ze tak sie wkrótce stanie jest tylko kwestią czasu. Z pewnością wprowadzenie ich do powszechnej praktyki budowlanej zakonczy zmore "placzących okien" i grzybów na ścianach mieszkan, w których zastosowano nowoczesną stolarke okienną, a spóldzielniom mieszkaniowym oszczedzi problemów z utyskującymi uzytkownikami, którzy nieświadomi ich rzeczywistego Yródla, zawsze bedą kierowac swe zale do wlaściciela lub administratora budynku.

Copyright © SM KAMIENNA 2010-2024. All rights reserved.